نقش مرجعیت عالی شیعه در مقابله با بحران وفاق ملی در عراق (2014-2003)

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده) : کشور عراق با ویژگی های خاص تاریخی، مذهبی، فرهنگی، قومی ، پس از سقوط رژیم صدام و حضور نظامی آمریکا، در شرایط سخت و پیچیده قرار گرفت و اختلافات سیاسی و قومی و مذهبی (عرب و کرد و شیعه و سنی)، همراه با توطئه اشغالگران و بیگانگان، این کشور را بارها در آستانه فروپاشی سرزمینی قرار داد، معهذا نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه، در طول این سالها وحدت و وفاق ملی عراق تقویت شد. این تحقیق بر آن است تا با بررسی تاریخچه عراق و به ویژه وقایع سیاسی پس از سقوط رژیم بعث که تنها عامل وحدت ملی تا آن زمان بود، نقش مرجعیت عالی شیعه در مقابله با بحران وفاق ملی در عراق را بررسی کند. پرسش اصلی تحقیق این است که مرجعیت عالی شیعه در عراق که در شخص آیت الله سید علی سیستانی متبلور است، در وحدت ملی بین قومیت ها و فرق مذهبی و وفاق سیاسی گروههای سیاسی و عناصر فعال در صحنه عراق چه نقشی داشته است؟ و اگر تأثیرگذار بوده است، عوامل ایجاد وفاق توسط مرجعیت عالی شیعه چه بوده است؟ مبانی نظری این پژوهش از سه رهیافت مدد گرفته است: نطریه ساختار و کارگزار، نظریه شکافهای اجتماعی و نظریه رهبری کاریزماتیک.در این پژوهش ابتدا به نقش ساختار و کارگزار در جامعه عراق و تأثیرات متقابل آن دو برهم با نگاه ساختارگرایی و اراده گرایی پرداخته و سپس بر بررسی شکافهای اجتماعی قومی، مذهبی، زبانی درعراق متمرکز شده و در نهایت نقش رهبری کاریزماتیک آیت اله سیستانی در ایجاد، حفظ و تقویت وحدت و وفاق ملی مورد بررسی واقع شده است. در این رهگذر، به جایگاه ویژه مرجعیت و مراجع تقلید درعراق، رهبری سیاسی مرجعیت پس از اشغال، عناصر و الگوهای رفتاری مرجعیت و شخص آیت الله سیستانی، مواضع و سیاستها و نیز ویژگی های شخصیتی ایشان در ایجاد وفاق ملی پرداخته شده ودر جهت تایید فرضیه نشان داده شده که آیت الله سیستانی در مقام مرجع عالی شیعه عراق از سقوط رژیم بعثی صدام تا کنون نقش بی بدیل و تعیین کننده در حفظ وفاق ملی و جلوگیری از فرو پاشی عراق داشته است . در خاتمه نیز، جمع بندی وچند پیشنهاد پژوهشی و اجرایی مطرح شده است کلید واژه ها: مرجعیت عالی شیعه عراق، آیت الله سیستانی، وفاق ملی